Ιδιαιτερότητες της διασυνοριακής διαμεσολάβησης

Παρά το γεγονός ότι η διαμεσολάβηση μπορεί να αρχίσει ανά πάσα στιγμή, συνιστάται να αρχίσει το συντομότερο δυνατό, κατά προτίμηση πριν από την κίνηση οποιασδήποτε δικαστικής διαδικασίας.

Δεδομένου ότι η προσφυγή στη διαμεσολάβηση είναι αποτελεσματική ως σύστημα πρόληψης για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν από τη διασυνοριακή αλλαγή της διαμονής του παιδιού, η διαμεσολάβηση θα πρέπει να συνιστάται θερμά σε όλες τις διασυνοριακές οικογενειακές διαφορές και ιδίως σε διεθνείς διαφορές μετεγκατάστασης παιδιού. Ωστόσο, δεδομένου ότι η διαμεσολάβηση δεν είναι βεβαίως κατάλληλη για κάθε περίπτωση απαγωγής θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στη διαδικασία συνέντευξη ελέγχου. Επιπλέον, με τη συνέντευξη αυτή οι γονείς θα μπορούσαν να ανησυχούν λιγότερο και να κατανοούν καλύτερα τη διαμεσολάβηση.

Η διαμεσολάβηση δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία από ένα μέρος για να αναβληθεί η επίλυση της διαφοράς. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σε περιπτώσεις απαγωγής παιδιών, όπου ο χρόνος έχει ζωτική σημασία.

Οι διαμεσολαβητές πρέπει να ενημερώνουν τα μέρη ρητά σχετικά με αυτό το ζήτημα κατά τη διάρκεια του σταδίου ενημέρωσης ή κατά την έναρξη της διαμεσολάβησης.

Μετά τη μετεγκατάσταση του απαχθέντος παιδιού στη χώρα της συνήθους διαμονής του, θα πρέπει να εξετάζεται επίσης το ενδεχόμενο προσφυγής στη διαμεσολάβηση προκειμένου να αποφεύγονται περαιτέρω δικαστικές διαδικασίες.

Στενή συνεργασία με τις διοικητικές/δικαστικές αρχές

Σε υποθέσεις απαγωγής παιδιών των οποίων έχουν επιληφθεί οι κεντρικές αρχές και/ή οι δικαστικές αρχές, ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να εξηγεί στα μέρη τα αποτελέσματα της διαμεσολάβησης στο πλαίσιο της τρέχουσας διαδικασίας.

Σε ορισμένες χώρες, οι κεντρικές αρχές έχουν εκπαιδεύσει εσωτερικούς διαμεσολαβητές.

Σε αυτή τη σελίδα θα βρείτε κατάλογο των κεντρικών αρχών.

Εκτελεστότητα της συμφωνίας σε όλες τις εμπλεκόμενες δικαιοδοσίες (πρόσβαση σε συναφείς νομικές πληροφορίες)

Η συμφωνία κατόπιν διαμεσολάβησης για να είναι αποτελεσματική πρέπει να έχει νομική ισχύ και να είναι εκτελεστή σε όλες τις σχετικές δικαιοδοσίες.

Η πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις αντίστοιχες διαδικασίες στις εμπλεκόμενες δικαιοδοσίες μπορεί να διευκολυνθεί από τις κεντρικές αρχές ή τα κεντρικά σημεία επαφής για διεθνή οικογενειακή διαμεσολάβηση.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκτελεστότητα στα κράτη μέλη διατίθενται στη σελίδα Διαμεσολάβηση στα κράτη μέλη.

Γλωσσικές δυσκολίες και σύγχρονα μέσα επικοινωνίας

Σε γενικές γραμμές, η φυσική παρουσία των μερών κατά τη διάρκεια της διαμεσολάβησης είναι σημαντική. Ως προς το θέμα αυτό, οι χώρες στις οποίες θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η διαμεσολάβηση θα πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να διευκολύνουν τη χορήγηση των απαραίτητων ταξιδιωτικών εγγράφων, π.χ. θεώρησης.

Όπου αρμόζει και είναι δυνατόν, θα πρέπει να χρησιμοποιείται η διεθνική συνδιαμεσολάβηση.

Είναι σημαντικό πλεονέκτημα για τον διαμεσολαβητή να μιλά τη γλώσσα και των δύο μερών, ή τουλάχιστον την κοινή γλώσσα (εάν το ζευγάρι έχει μία). Σε περιπτώσεις διπολιτισμικής συνδιαμεσολάβησης μπορεί να είναι αρκετό να μιλά ο διαμεσολαβητής τη γλώσσα ενός μέρους και να κατανοεί τη γλώσσα του άλλου μέρους εάν δεν μπορεί να βρεθεί άλλη λύση. Τα μέρη πρέπει να είναι σε θέση να κατανοούν όλους τους νομικούς όρους. Η εξεύρεση διαμεσολαβητή ο οποίος να μιλά τη γλώσσα των μερών δεν αποσκοπεί απλώς στον περιορισμό του κόστους, λόγω του γεγονότος ότι δεν απαιτείται διερμηνεία. Υπάρχουν επίσης η ψυχολογική παράμετρος και η ανάγκη κατανόησης του περιεχομένου της συμφωνίας από τα μέρη.

Ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να είναι επίσης ευαίσθητος ως προς το πολιτιστικό υπόβαθρο των μερών και να έχει επίγνωση της πολιτιστικής πολυμορφίας.

Η εισαγωγή σύγχρονων μέσων επικοινωνίας (τηλέφωνο, (ηλεκτρονική) τηλεδιάσκεψη, διαδικτυακές κάμερες κ.λπ.) βοηθά στη μείωση των δαπανών και στη διοργάνωση της διαμεσολάβησης, εάν η φυσική παρουσία των μερών δεν είναι δυνατή. Τα εν λόγω τεχνικά μέσα θα πρέπει να διατίθενται σε κάθε κράτος μέλος ενώ θα πρέπει να δοκιμάζεται η «εξ αποστάσεως» διαμεσολάβηση.

Θα πρέπει να δημιουργηθεί ασφαλές διαδραστικό λογισμικό για τη στήριξη της διαμεσολάβησης.

Επιπλέον, όποια και αν είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται για τη διαμεσολάβηση, είναι σημαντικό όλοι οι εμπλεκόμενοι να κατανοούν τη γλώσσα και την ορολογία που χρησιμοποιεί ο ή οι διαμεσολαβητές.

Σχέση μεταξύ διαμεσολάβησης και των διαδικασιών που αφορούν τα παιδιά

Διάφορες διεθνείς πράξεις που σε γενικές γραμμές προάγουν την αναζήτηση συμβιβαστικών λύσεων:

• Κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙα: άρθρο 46 (μηχανισμός για να τεθεί σε ισχύ συμφωνία κατόπιν διαμεσολάβησης)
• Σύμβαση της Χάγης του 1980 : άρθρο 7 γ) (ενδεικνυόμενα μέτρα από την κεντρική αρχή για να εξασφαλίζεται η εκούσια επιστροφή του παιδιού ή να διευκολύνεται μια συμβιβαστική λύση), άρθρο 10 (ενδεικνυόμενα μέτρα για την επίτευξη της εκούσιας επιστροφής του παιδιού), άρθρο 16 (καμία απόφαση επί του κυρίου θέματος του δικαιώματος της επιμέλειας στο κράτος προς το οποίο απευθύνεται η αίτηση).
• Σύμβαση της Χάγης του 1996 : άρθρο 31 (απαραίτητες ενέργειες από την κεντρική αρχή για τη διευκόλυνση της αποδεκτής λύσης από διαμεσολάβηση), άρθρα 23 και 26 (αναγνώριση και εκτέλεση), άρθρο 16 (εφαρμοστέο δίκαιο είναι το δίκαιο του κράτους συνήθους διαμονής του παιδιού), άρθρο 7 (η δικαιοδοσία του κράτους συνήθους διαμονής του παιδιού αμέσως πριν από την απαγωγή θα διατηρεί τη διεθνή δικαιοδοσία να λαμβάνει μέτρα για την προστασία του παιδιού), άρθρο 24 («προηγούμενη αναγνώριση»).
• Σύμβαση της Χάγης του 2007 : άρθρα 19 έως 31 (η απόφαση συμπεριλαμβάνει και ένα διακανονισμό ή μια συμφωνία)

Αντίκτυπος των ποινικών διαδικασιών

Οι ποινικές διαδικασίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Τα δικαστικά και διοικητικά όργανα όπως οι κεντρικές αρχές θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν στα μέρη τις απαραίτητες γενικές πληροφορίες σχετικά με τους συναφείς νόμους που διέπουν την έναρξη και τη λήξη των ποινικών διαδικασιών.

Πληροφορίες για την κεντρική αρχή/το κεντρικό σημείο επαφής για τη διεθνή οικογενειακή διαμεσολάβηση.